Eğitim Tasarımı 101: Konu Uzmanları ile Nasıl Çalışılır?

Bir eğitim ve gelişim profesyoneli olarak (ister eğitmen, ister içerik geliştiricisi, eğitim uzmanı veya işi yöneten tarafta olun) muhtemelen bir noktada eğitim içeriği geliştireceksiniz. Bu süreçte de geçici olarak da eğitim tasarımcısı rolünü üstlenerek, konu uzmanları ile çalışmak durumunda kalacaksınız (kendi eğitimlerini kendileri tasarlayan eğitmenleri bu sürecin dışında tutuyorum).

Farklı uygulamalar olsa da geleneksel olarak bu çalışma; konu uzmanlarının hazırladığı eğitim içeriklerinin eğitim tasarımcısı tarafından yorumlanması, düzeltilmesi, ardından konu uzmanının düzenlenen içeriğin teknik doğruluğunu gözden geçirmesi son olarak da eğitim tasarımcısının eğitim içeriğinin tamamını sonlandırmasından oluşan ve tekrarlayan bir süreçtir. Bu süreçte çatışan değerler ve standartlar, teslim tarihleri, departmanlar arası iletişim sorunları ve diğer faktörler nedeniyle, iş birliğine dayalı bir profesyonel ortaklık olması gereken tasarım süreci başarısızla da sonuçlanabilir (muhtemelen de eğitim tasarımcısı gereğinden fazla işin içine girerek süreci hızlı bir şekilde sonlandırmaya çalışır).

Sonuç olarak, pek çok eğitim tasarımcısı ve konu uzmanı çalışması gerçek işlevini tam olarak yerine getiremez. Yararlı bir iş birliği olması gereken süreç; en güçlü olanın (sadece kişileri değil, birimleri de düşünebiliriz) ayakta kaldığı bir rekabet döngüsüne dönüşür. Teslim tarihlerinin, eleştirilerin (genellikle haksız olarak), geri adımların, yanlış anlamaların ve diğer sıkıntıların sürekli baskısını kaldırmaya alışık olmayan kişiler kendi potansiyellerinde üretim sağlayamazlar ve nihayetinde tamamen geri çekilebilirler. İş çıktıları etkili ve proje zamanında teslim edilse bile, sıklıkla ölçülmeyen ve nadiren düzeltilen motivasyon eksikliği de bu süreçten hatıra olarak kalır.

Peki bu süreçten başarılı bir şekilde nasıl çıkabiliriz? Gelin birlikte üzerinden geçelim.

Yapılandırılmış eğitimler ile çalışanlarınızın yetkinliklerini daha iyi nasıl geliştirebileceğinizi öğrenmek için Eğitim Tasarımı 101: Kurumsal Eğitim Tasarımı yazımı inceleyebilir ve Gelişim Okulları Tasarımı hizmetimizden faydalanabilirsiniz.

Konu uzmanlarınız ile yapacağınız ilk görüşmeden önce;

– Konu uzmanlarınızın birimlerinin yaptığı iş ve birim yöneticisinin gelişime bakışı,
– Konu uzmanlarınızın daha önce çalıştıkları kişiler ve onlar arasında nasıl tanındığı,
– Sahip oldukları unvanlar, mezun oldukları okullar ve önceki iş tecrübeleri gibi özgeçmiş sayılabilecek bilgiler

hakkında bilgi edinmek hem görüşmede olumlu bir izlenim yaratır hem de sürecin yapılandırmasında size fayda sağlayacaktır.

Bu çalışma süresince belki de en kritik konu karşılıklı olarak rollerin tanımlanması olabilir. Bu beklentileri netleşmesini veya “ben öyle sanıyordum” tarzındaki cümlelerin azalmasını sağlayacaktır.

Dolayısıyla, sürecin başlangıcında rolünüzü (görev tanımları şirketten şirkete değişiklik gösterse de genel olarak eğitim içeriğinin öğrenme hedefleri ve hedef kitle özelliklerine göre hedef kitleye sunulması olarak özetleyebiliriz) açıkça ve kolay anlaşılabilir bir şekilde konu uzmanına aktarmanız önemlidir. Sonrasında ise, konu uzmanlarınız ile onlardan beklentilerinizi, birlikte çalışma şeklinizi, önceliklerinizi, hedeflerinizi ve hatta değerlerinizi konuşup, tanışmanız gerekmektedir. Konu uzmanlarını ne kadar iyi tanırsanız, iş birliğiniz o kadar başarılı olur.

Artık süreciniz ve beklentileriniz netleşmiş, kısmen de olsa birbirinizi tanıyor durumdasınız. Bu aşamadan sonra karşılıklı güvene dayalı güzel bir bir iş ilişkisi için her eğitim tasarımcısına verdiğim bazı tavsiyeler var. Size de faydası olacağına inanıyorum;

– Konu uzmanlarına gerçekten ihtiyacınız olmadan önce onlarla arkadaş olun (sadece işiniz düştüğü için görüşmeyin).
– Konu uzmanlarının uzmanlıklarına ve hedeflerine bağlılıklarına karşı daima saygılı olun (değişim veya farklı görüşlere açılık kişiden kişiye değişebilir).
– Uzmanlık alanlarına ilginizi ve saygınızı gösterin (Yıllardır bu işi yapan kişiler ile birliktesiniz. Herkes hayatını adadığı alanın önemini ve değerini hissetmek ister).
– Zamanlarına saygı gösterin, sizinle çalışmayı onlar için kolaylaştırın.

Bu tavsiyeler tüm konu uzmanları için geçerli. Bunun dışında farklı geçmiş tecrübeler, ilgi alanları, eğitim seviyeleri ve uzmanlık alanlarının sonucunda konu uzmanlarının çalışma tarzı da değişecektir. Bu farklılaşmaya dayanarak karşılaşabileceğiniz 5 konu uzmanı tipini aşağıda özetlemeye çalıştım.

Herşey iyi gitse bile eğitim tasarımcısı ve konu uzmanlarının birbirini, işini doğru yapmayan, şirketin (birimlerin) önceliklerini anlamayan kişiler olarak gördükleri rekabetçi bir düşüncüye kapılmak çok kolaydır.

Bu yaklaşımdan kaçınmanın yollarından biri, konu uzmanları ile ortak amacınıza odaklanmaktır. Her şeyden önce, eğitim tasarımcıları ve konu uzmanları nihayetinde aynı şeyleri isterler; Kurumun ve hedef kitlenin ihtiyaçları doğrultusunda, etkili öğrenme kaynaklarını, makul bir süre içinde üretmek ve ürünlerinden gurur duymak. Bu nedenle konu uzmanlarının da farklı kariyer motivasyonları olabileceğini, tanıma ve takdir ihtiyaçlarını anlayıp saygı duymak önemlidir.

Farklı motivasyon ihtiyaçları dışında paydaşlar arasında olabilecek önemli akademik geçmiş farklılıkları, unvanlar veya şirket tecrübesi iş birliği için potansiyel engel olabilir. Bu durumda iyi bir eğitim tasarımcısı, konu uzmanının deneyimlerinden veya akademik yönünden faydalanarak, gerektiğinde de ek konu uzmanlarından destek alarak süreci yönetebilir.

Yazımı burada noktalıyorum ancak tüm bu ilişki yapısı dışında süreç içinde sizi zorlayacak hatta yıpratacak çok fazla durum ile karşılaşabilirsiniz. Tüm bu zorluklar ile başa çıkabilmek eğitim tasarımcısı olarak farklı rollere de bürünmeniz gerekebilir. Bu roller için Eğitim Tasarımcısının Rolleri blog yazımıza göz atabilirsiniz.

Birlikte çalışmaktan mutluluk duyacağınız konu uzmanlarının ve üretmekten gurur duyacağınız eğitimlerin olduğu günler dilerim.

Augdemy olarak, kurumların stratejilerini ve hedeflerini gerçekleştirmek için ihtiyaç duydukları teknolojileri, gelişim faaliyetlerini ve hizmetleri sunup, gelişim süreçlerini iyileştirmelerine destek oluyoruz. Siz de deneyimli çalışanlarınızın bilgi ve tecrübelerinden yola çıkarak, çalışanlarınızın öğrenme alışkanlıklarına uygun olarak tasarlanmış eğitim tasarımları için Sınıf Eğitimi Tasarımı çalışmalarımıza ve Eğitim Tasarımı Eğitimi’ne göz atabilir veya bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Diğer çalışma alanlarımız için tıklayınız.
Eğitim kataloğumuza ulaşmak için tıklayınız.